Geachte …,
Elke dag gebruiken miljarden consumenten over de hele wereld het internet om de meest uiteenlopende producten en diensten te kopen. De Belgische consument kocht vorig jaar voor 16,3 miljard euro online. Belgische e-handelaren realiseerden via hun eigen webshops 10,8 miljard euro*. Het verschil van 5,5 miljard euro werd besteed op marktplaatsen of op buitenlandse shops.
Online shoppen kent uiteraard geen grenzen en we zien steeds vaker dat consumenten ook bij niet-Europese platformen of webshops kopen. Ook in België stellen we de snelle opmars van Chinese winkels vast, denk hierbij onder andere aan Alibaba, Temu en Shein. Deze spelers, die door enorme marketingbudgetten de consument zoveel mogelijk proberen te binden, zijn uitgegroeid tot vaak bezochte sites, zowel in België als in andere landen van de Europese Unie.
De handelspraktijken die deze nieuwe spelers van buiten de EU hanteren, roepen steeds meer vragen op met betrekking tot conformiteit met de in Europa geldende regels. Het gaat hier zowel over consumentenbescherming, productveiligheid, als over naleving van de duurzaamheidsregelgeving. De impact hiervan op de Belgische en Europese economie is buiten proportie. Als Belgische ecommerce sector roepen we de Belgische en Europese overheid op om maatregelen te nemen.
Onveilige producten
De voorbije weken heeft Testaankoop, samen met het Europees Bureau van consumentenverenigingen (BEUC) al een klacht ingediend tegen de Chinese webshop Temu en Shein en bracht het wanpraktijken aan het licht op het gebied van productveiligheid. Acties die ook op onze steun kunnen rekenen en die meer dan dringend en noodzakelijk zijn. Steeds vaker worden immers onveilige producten door Chinese aanbieders op de markt gebracht. Ze voldoen vaak niet aan de productveiligheidseisen en labeling van de EU, denk bv. aan het ontbrekenvan een CE-keurmerk bij speelgoed en elektronica **.
Meer nog, uit cijfers van de Belgische douane blijkt dat bij controles in Bierset, tussen de 20% en 40%van de gecontroleerde goederen en/of geen CE-keurmerk draagt, namaak betreft of onveilige producten zijn die ingaan tegen Europese gezondheidsregelgeving.
Dit alles is het gevolg van het businessmodel dat bepaalde Chinese platformen (zoals Temu,…) hanteren. Zij werken met een ‘biddingsysteem’ waarbij leveranciers tegen elkaar worden uitgespeeldom producten te fabriceren tegen de laagst mogelijke prijs. Dit gaat dan (vaak) ten koste van de productkwaliteit of -veiligheid.We moeten vaststellen dat er onvoldoende middelen zijn om producten of voorraden van deze spelerste inspecteren en dat een contact of aanspreekpunt van het platform in Europa dikwijls ontbreekt.
Dweilen met de kraan open
De huidige regelgeving is daarnaast niet aangepast aan e-commerce verzendingen. Bij zogenaamde matroesjka-zendingen worden verschillende individuele pakjes in grotere dozen verpakt en per vliegtuig ingevoerd. Dit zorgt voor oncontroleerbaarheid en grote administratieve gevolgen. Hierdoor is het moeilijk om de tsunami aan Chinese e-commerce import aan te pakken. In 2023 importeerde men zobijna 435 miljoen items op deze manier in België/Europa. Voor het eerste trimester van dit jaar spreekt de Belgische Douane reeds van 215 miljoen items.
Daarnaast zijn er onvoldoende informatieverplichtingen van deze Chinese bedrijven die de controle voor douane bemoeilijkt. De huidige controle capaciteit van onze Belgische douane bedraagt momenteel 300 mensen in Bierset (Cainiao eHub). Die moeten een dagelijkse stroom van miljoenen dozen controleren. Ze beschikken daarbij over te weinig technologische middelen om deze matroesjkazendingen makkelijk te kunnen opvolgen.
Duurzaamheid in gevaar
Met de invoering van de Green Deal moeten (Europese) bedrijven daarnaast aanzienlijk investeren in duurzamere bedrijfsmodellen, hun uitstoot transparant rapporteren en consumenten steeds meer ondersteunen bij bewuste aankoopbeslissingen.
Volgens Reuters*** wordt immers een derde van het luchttransport gebruikt voor het verzenden van (individuele) webwinkelpakketten door Aziatische e-commerceplatforms. Deze export geniet daarnaast logistieke en financiële steun van de overheid waardoor de afzet naar markten zoals de EU exponentieel kan groeien. Bovendien geeft het vorm aan een sluipende infiltratie die ten koste gaat van de bestaanszekerheid van Belgische en Europese bedrijven. Het totale handelsdeficiet van België verhoogt hierdoor overigens tot 3 miljard euro in verhouding met China, gezien het quasi ontbreken van Belgische export naar China.*****
Daarnaast wordt een rotatiesysteem gehanteerd waarbij – om het Chinese subsidiesysteem in stand te houden, na 3 jaar een nieuwe, andere EU-luchthaven wordt uitgekozen als eindbestemming. Eenmaal de bestemming bereikt en alle pakketten uitgeladen, vliegt het toestel leeg terug. Deze lege terugvluchten worden door de Chinese overheid betaald.
De pakketten die daarenboven in de EU aankomen, werden reeds voorzien van de nodige adreslabels in Chinese fulfilmentcentra die eveneens met overheidssteun of financiering gebouwd werden.**** Een wederzijdse duurzame handel en/of tewerkstelling ontbreekt dan ook volledig.
Hierdoor ontstaat dus een ongelijk speelveld. Europese bedrijven dragen de kosten voor recyclage en het opruimen van producten. Door het subsidiëren van de CO2-impact door China wordt die niet doorgerekend aan de consument die het product dus tegen prijzen kan aankopen die niet haalbaar zijn voor EU-aanbieders.
De ongelijkheid voor Belgische en Europese handelaren wordt nog groter door het omzeilen van invoerrechten. Chinese spelers vermijden deze door pakketten te onderwaarderen waardoor invoerrechten worden ontdoken. Niet-Europese spelers die van buiten de EU-goederen invoeren, kunnen dit door de eerder vermelde ‘matroesjka’ verzendingen makkelijker zonder invoerrechten doen, terwijl Europese spelers goederen in de EU hebben liggen waarover wel invoerrechten zijn betaald. De Belgische overheid werd voor deze onderwaardering recentelijk door de Europese Commissie veroordeeld tot een boete van 250 miljoen euro.
Met de stijgende toestroom, de huidige onderbezetting van personeel en het tekort aan technische middelen is dit voor onze Belgische douane onhoudbaar geworden. Ook hier is een belangrijke rol weggelegd voor de Belgische autoriteiten en toezichthouders. Met de ligging van het Chinese logistieke center Cainiao eHub in Luik moet België hier zijn verantwoordelijkheid in opnemen.
Als Becom pleiten we er dan ook voor om:
- De Europese regelgeving aan te passen aan de huidige e-commerce importrealiteit, waardoor efficiënter gecontroleerd kan worden
- Informatieverplichtingen op te leggen aan de Chinese fabrikanten en platformen
- De controlecapaciteit van Douane op te trekken
- De Douane van moderne scanning-technologie te voorzien.
- Aangepaste sancties te voorzien voor zij die de regels aan hun laars lappen.
Efficiënte en gecoördineerde handhaving
Om een veilige online omgeving voor consumenten te creëren en een eerlijke concurrentie voor Belgische bedrijven te garanderen, vragen we als Belgische e-commercefederatie om dringende maatregelen. Deze maatregelen moeten de handelspraktijken en naleving van duurzaamheids- en consumentenwetgeving door nieuwe spelers buiten de EU, die zich richten op de Europese markt, controleren.
Het is belangrijk dat Europese en nationale regelgeving – op gebied van consumentenbescherming, productveiligheid, interne markt en duurzaamheid – consequent en vanuit dezelfde principes wordt toegepast en kan toegepast worden op alle bedrijven die in de EU actief zijn, ongeacht hun herkomst. Vandaar ook dat wij als federatie, samen met 15 landen, vertegenwoordigd in koepelorganisatie Ecommerce Europe, aan de alarmbel trekken.
Dit zal bijdragen tot een gelijk speelveld en is uiteindelijk in het belang van de (veiligheid van) Belgische consument, online handel, de Belgische economie en een gezond klimaat. Als pleitbezorger van een veilige, betrouwbare en duurzame e-sector willen wij graag met u in gesprek gaan.
Hoogachtend,
Greet Dekocker
Managing Director Becom
Marc Périn
Head of Public Affairs Becom
Over Becom
Becom is de Belgische e-Business federatie, ontstaan uit de fusie van sectorverenigingen BeCommerce en SafeShops.be. Becom richt zich op het stimuleren van de Belgische e-commerce en digitale economie. Als federatie pleit Becom ervoor om de Belgische digitale economie de juiste plaats te laten innemen, zowel in het maatschappelijke debat als in het Europese online landschap. Ze vertaalt de noden en behoeften van de sector en is daardoor het aanspreekpunt voor beleidsmakers en andere stakeholders. Becom wil het consumentenvertrouwen in online shoppen verhogen door online klanten te informeren over een veilige, betrouwbare & duurzame digitale handel. Voor Belgische webshops reikt ze een kader aan om ‘first in class’ te worden, hen te ondersteunen en te begeleiden in hun groei. Dit doet Becom zowel voor B2B, B2C als D2C digitale ondernemers.
Bronnen
*MarketMonitor Becom, maart 2024
**https://www.toyindustries.eu/95-of-toys-bought-from-new-online-platform-break-eu-safetyrules/
*** Focus: Rise of fast-fashion Shein, Temu roils global air cargo industry | Reuters, 2024
****Party-state Support for Chinese E-commerce Export Development”, Author: Łukasz
Sarek, Foray China. Published in May 2024 by e-Izba (Polish Chamber of the Digital
Economy).
***** “Worse than Cocaine”, Assessing the Impact of Alibaba’s Mega-Hub in Liege, Belgium
Jonathan Holslag, 2023